Nöbetçi Eczaneler
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), 2004 yılından bu yana kültürel çeşitliliği ve sürdürülebilir şehir gelişimini desteklemek amacıyla yürüttüğü “Yaratıcı Şehirler Ağı” projesi kapsamında, her yıl dünyanın dört bir yanındaki şehirleri değerlendirerek listeye yeni kentler ekliyor. 2023 yılında da birçok şehir yaratıcı endüstrilerdeki güçlü yönleriyle öne çıkarak bu prestijli ağda yerini aldı. Türkiye ise 2023 yılında listeye tam beş yeni şehir kazandırarak kültürel ve sanatsal alandaki zenginliğini bir kez daha dünyaya göstermiş oldu.
UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı Nedir?
UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı (UNESCO Creative Cities Network – UCCN), 2004 yılında başlatılan bir girişim olarak; zanaat ve halk sanatları, tasarım, film, gastronomi, edebiyat, medya sanatları ve müzik olmak üzere yedi farklı yaratıcı alanda öne çıkan şehirleri bir araya getiriyor. Bu ağ, şehirlerin kültürel miraslarını korumakla kalmayıp aynı zamanda yaratıcı endüstriler aracılığıyla sürdürülebilir kalkınmayı da hedefliyor.
2023’te Türkiye’den Beş Şehir Daha UNESCO Listesinde Yer Aldı
Türkiye, 2023 yılında UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’na gastronomi, müzik, edebiyat ve film alanlarında beş şehir ile damga vurdu. Bu şehirler sırasıyla Şanlıurfa, İzmir, Antalya, Nevşehir ve Tokat oldu. Böylece Türkiye’nin listedeki toplam şehir sayısı 20’ye yükselmiş oldu.
Şanlıurfa: Müzik Şehri Olarak Listeye Girdi
Müziğin kadim başkentlerinden biri olan Şanlıurfa, 2023 yılında UNESCO tarafından “müzik” alanında yaratıcı şehir unvanına layık görüldü. Şehir, sıra gecesi kültürü, geleneksel ezgileri ve Türk müziğine kazandırdığı efsanevi sanatçılarla tanınıyor. Tarih boyunca birçok farklı kültürün etkisiyle şekillenen Urfa müziği, şehre özgü çalgılar ve eşsiz ritimlerle harmanlanıyor. Bu eşsiz müzikal miras sayesinde Şanlıurfa, dünya çapında yaratıcı müzik şehirleri arasına adını yazdırdı.
İzmir: Edebiyatın Akdenizli Temsilcisi
Ege’nin incisi İzmir, 2023 yılında “edebiyat” alanında UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’na dâhil edildi. Antik dönemden bu yana Homeros gibi büyük şairlerin yetiştiği İzmir, yalnızca tarihiyle değil; günümüzde düzenlenen edebiyat festivalleri, yazar buluşmaları, söyleşiler ve şiir etkinlikleriyle de edebiyat dünyasına canlılık katıyor. Şehirde kurulan edebiyat evleri ve yayınevleri, İzmir’in yaratıcı bir edebi merkez olarak gelişimini destekliyor.
Antalya: Film Endüstrisinin Parlayan Yıldızı
UNESCO’nun 2023 yılı listesine giren bir diğer Türk şehri Antalya ise “film” kategorisinde yer aldı. Türkiye’nin en köklü film festivallerinden biri olan Altın Portakal Film Festivali’ne ev sahipliği yapan şehir, yıllar içinde ulusal ve uluslararası pek çok sinema etkinliğine kapılarını açtı. Zengin tarihi dokusu, doğal güzellikleri ve gelişmiş altyapısıyla hem yerli hem de yabancı film yapımcılarının gözdesi olan Antalya, sinema alanındaki yükselen grafiği sayesinde bu unvana layık görüldü.
Nevşehir: Kapadokya’nın Gastronomi Tahtı
Gastronomi alanında 2023 yılında UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’na katılan Nevşehir, eşsiz coğrafyasıyla bilinen Kapadokya bölgesinde yer alıyor. Ancak bu sefer tarihi yeraltı şehirleriyle değil, yöresel mutfağıyla adından söz ettirdi. Testi kebabı, kuymaklı pide, tandır döner ve soğanlama gibi özgün lezzetlerle öne çıkan şehir, hem yerli hem de yabancı turistler için gastronomi turizminin cazibe merkezlerinden biri haline geldi.
Tokat: Geleneksel Lezzetleriyle UNESCO’da
UNESCO’nun gastronomi listesine adını yazdıran bir diğer şehir ise Tokat oldu. Asma yaprağı, cevizli mantı, keşkek, Tokat kebabı ve geleneksel hamur işleri gibi çok sayıda lezzetle öne çıkan Tokat mutfağı, hem yerel halkın hem de ziyaretçilerin damaklarında unutulmaz tatlar bırakıyor. Tokat, coğrafi işaretli ürünleriyle de gastronomi alanında sürdürülebilir kalkınmayı destekleyen örnek şehirlerden biri olarak gösteriliyor.
UNESCO Listesinde Türkiye’nin Diğer Şehirleri de Dikkat Çekiyor
2023 öncesinde de Türkiye’den çok sayıda şehir UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’na katılmıştı. 2015’te Gaziantep, 2017’de Hatay ve İstanbul, 2019’da Afyonkarahisar ve Kırşehir, 2021 yılında ise Adana, Balıkesir, Bursa, Diyarbakır, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Konya, Kütahya ve Sivas gibi şehirler yaratıcı şehirler arasında yer aldı.
Bu şehirlerin büyük çoğunluğu gastronomi alanında, bazıları ise müzik, zanaat, tasarım ve edebiyat gibi farklı kategorilerde listeye girmeyi başardı.
Seyahat Planı Yaparken UNESCO Listesine Göz Atmayı Unutma!
UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’nda yer alan şehirler yalnızca kültürel değerleriyle değil, aynı zamanda turistik çekicilikleriyle de dikkat çekiyor. Yerel mutfağın tadına bakmak, kültürel etkinliklere katılmak ya da sanat festivallerine dâhil olmak istiyorsan, bu şehirler tam sana göre. Özellikle 2023’te listeye giren şehirleri ziyaret ederek hem bu başarıya tanıklık edebilir hem de unutulmaz bir kültürel yolculuğa çıkabilirsin.
Bir sonraki rotanı belirlerken, UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’na giren bu eşsiz kentleri ajandana mutlaka ekle!